როგორც ყველამ ვიცით, პლასტიკური პარკების კვალი მსოფლიოს თითქმის ყველა კუთხეშია გავრცელებული, ხმაურიანი ცენტრიდან დაწყებული მიუწვდომელი ადგილებით დამთავრებული, თეთრი დაბინძურების მაჩვენებლებია და პლასტიკური პარკებით გამოწვეული დაბინძურება სულ უფრო სერიოზული ხდება. ამ პლასტმასის დაშლას ასობით წელი სჭირდება. ე.წ. დაშლა უბრალოდ უფრო პატარა მიკროპლასტმასის არსებობის ჩანაცვლებაა. მისი ნაწილაკების ზომამ შეიძლება მიაღწიოს მიკრონის ან თუნდაც ნანომეტრის მასშტაბს, რაც ქმნის სხვადასხვა ფორმის ჰეტეროგენული პლასტმასის ნაწილაკების ნაზავს. ხშირად შეუიარაღებელი თვალითაც კი რთულია ამის დადგენა.
პლასტმასის დაბინძურებისადმი ხალხის ყურადღების ზრდასთან ერთად, ტერმინი „მიკროპლასტიკა“ სულ უფრო და უფრო ჩნდება ადამიანების შემეცნებაში და თანდათან იპყრობს საზოგადოების ყველა ფენის ყურადღებას. მაშ, რა არის მიკროპლასტმასი? ზოგადად მიღებულია, რომ მისი დიამეტრი 5 მმ-ზე ნაკლებია, ძირითადად გარემოში პირდაპირ გამოყოფილი პლასტმასის მცირე ნაწილაკებისა და დიდი პლასტმასის ნარჩენების დაშლის შედეგად წარმოქმნილი პლასტმასის ფრაგმენტებისგან.
მიკროპლასტმასი პატარა ზომისაა და შეუიარაღებელი თვალით მისი დანახვა რთულია, თუმცა მისი ადსორბციული უნარი ძალიან ძლიერია. ზღვის გარემოში არსებულ დამაბინძურებლებთან შერწყმის შემდეგ, ის წარმოქმნის დაბინძურების სფეროს და ოკეანის დინების მეშვეობით სხვადასხვა ადგილას მიედინება, რაც კიდევ უფრო აფართოებს დაბინძურების მასშტაბებს. მიკროპლასტმასის დიამეტრის მცირეობის გამო, უფრო მეტად სავარაუდოა, რომ ის ოკეანეში მყოფი ცხოველების მიერ შეიწოვება, რაც გავლენას ახდენს მათ ზრდაზე, განვითარებასა და რეპროდუქციაზე და არღვევს სიცოცხლის ბალანსს. ზღვის ორგანიზმების ორგანიზმში მოხვედრა და შემდეგ ადამიანის ორგანიზმში კვებითი ჯაჭვის მეშვეობით მოხვედრა დიდ გავლენას ახდენს ადამიანის ჯანმრთელობაზე და საფრთხეს უქმნის მის ჯანმრთელობას.
რადგან მიკროპლასტმასი დაბინძურების მატარებელია, მას ასევე უწოდებენ „ოკეანეებში არსებულ PM2.5-ს“. ამიტომ, მას ასევე ნათლად უწოდებენ „პლასტმასის ინდუსტრიაში არსებულ PM2.5-ს“.
ჯერ კიდევ 2014 წელს მიკროპლასტმასი ათი გადაუდებელი გარემოსდაცვითი პრობლემის სიაში შევიდა. ზღვის დაცვისა და ზღვის გარემოს ჯანმრთელობის შესახებ ადამიანების ცნობიერების ამაღლებასთან ერთად, მიკროპლასტმასი ზღვის სამეცნიერო კვლევებში ცხელ საკითხად იქცა.
მიკროპლასტმასი დღესდღეობით ყველგანაა და ჩვენს მიერ გამოყენებული საყოფაცხოვრებო პროდუქტებიდან მიკროპლასტმასს შეუძლია წყლის სისტემაში მოხვედრა. მას შეუძლია გარემოს სისხლის მიმოქცევის სისტემაში მოხვედრა, ქარხნებიდან, ჰაერიდან ან მდინარეებიდან ოკეანეში მოხვედრა, ან ატმოსფეროში მოხვედრა, სადაც ატმოსფეროში არსებული მიკროპლასტიკური ნაწილაკები ამინდის ისეთი მოვლენების, როგორიცაა წვიმა და თოვლი, მეშვეობით მიწაზე ცვივა და შემდეგ ნიადაგში მოხვდება, ან მდინარის სისტემა ბიოლოგიურ ციკლში შევიდა და საბოლოოდ ბიოლოგიური ციკლით ადამიანის სისხლის მიმოქცევის სისტემაში შეჰყავს. ისინი ყველგან არიან ჰაერში, რომელსაც ვსუნთქავთ, წყალში, რომელსაც ვსვამთ.
მოხეტიალე მიკროპლასტმასს ადვილად მიირთმევენ დაბალი დონის კვებითი ჯაჭვის არსებები. მიკროპლასტმასის მონელება შეუძლებელია და მისი მუდმივად არსებობა მხოლოდ კუჭში შეიძლება, რაც ადგილს იკავებს და ცხოველების ავადმყოფობას ან სიკვდილსაც კი იწვევს; კვებითი ჯაჭვის ბოლოში მყოფ არსებებს ზედა დონის ცხოველები შეჭამენ. კვებითი ჯაჭვის სათავეში ადამიანები არიან. მიკროპლასტმასის დიდი რაოდენობა ორგანიზმშია. ადამიანის მიერ მოხმარების შემდეგ, ეს უმონელებელი პატარა ნაწილაკები ადამიანებს არაპროგნოზირებად ზიანს მიაყენებს.
პლასტმასის ნარჩენების შემცირება და მიკროპლასტმასის გავრცელების შეზღუდვა კაცობრიობის გარდაუვალი საერთო პასუხისმგებლობაა.
მიკროპლასტმასის პრობლემის გადაჭრის გზაა დაბინძურების წყაროს შემცირება ან აღმოფხვრა ძირითადი მიზეზიდან გამომდინარე, პლასტმასის შემცველი პლასტიკური პარკების გამოყენებაზე უარის თქმა და პლასტმასის ნარჩენების ნაგავში ჩაყრა ან დაწვა; ნარჩენების ერთიანი და დაბინძურებისგან თავისუფალი გზით გადაყრა ან ღრმად დამარხვა; „პლასტმასის აკრძალვის“ მხარდაჭერა და „პლასტმასის აკრძალვის“ შესახებ განათლების გავრცელება, რათა ადამიანებმა ყურადღებით იყვნენ მიკროპლასტმასისა და ბუნებრივი გარემოსთვის მავნე სხვა ქცევების მიმართ და გაიგონ, რომ ადამიანები ბუნებასთან მჭიდრო კავშირში არიან.
თითოეული ადამიანიდან დაწყებული, თითოეული ადამიანის საკუთარი ძალისხმევით, ჩვენ შეგვიძლია ბუნებრივი გარემო უფრო სუფთა გავხადოთ და ბუნებრივი ცირკულაციის სისტემას გონივრული ფუნქციონირება მივცეთ.
გამოქვეყნების დრო: 2022 წლის 25 თებერვალი